Informatie voor fotografen
Op deze pagina kun je informatie bekijken die interessant is voor fotografen. Informatie voor fotografen schrijf ik (beroepsfotograaf Wilmar Dik) al jaren. Onderaan deze pagina tref je linkjes aan naar diverse blogs, gastblogs en artikelen die zijn gepubliceerd in fotomagazines. Dit doe ik omdat ik het belangrijk vind dat fotografen goed zijn ingelicht over fotografietarieven, of bijvoorbeeld het ondernemerschap als beroepsfotograaf of het meedoen met een fotowedstrijd. Doordat ik daar over schrijf en deel met andere fotografen hoop ik dat het beroep fotograaf niet nog verder onder druk komt te staan.
Rondkomen van fotografie is namelijk niet gemakkelijk. Naast dat je fotografie heel goed moet zijn is het ook belangrijk dat je jouw fotografieonderneming goed runt. Een te laag tarief berekenen voor je diensten kan dan bijvoorbeeld zorgen dat je het niet redt als fotograaf. En door te lage tarieven te berekenen raken partijen gewent aan dat soort tarieven.
De fotografiemarkt staat al jaren onder druk. 10-20 jaar geleden was het prima te doen om goed rond te komen van fotografie. Tegenwoordig heeft iedereen een camera op zak waarmee ze acceptabele foto’s kunnen maken. Daarom is het belangrijk als fotograaf je diensten perfect op orde te hebben. Alleen op die manier kun je je dienst door de jaren heen blijven aanbieden.
Mijn mening over de fotografiemarkt in Nederland.
Elke freelance fotograaf is ondernemer. Zelf ben ik sinds 2008 beroepsfotograaf en dus ondernemer. In die tijd heb ik veel geleerd. Een deel van die informatie geef ik nu aan fotografen door middel van wat marketing tips. Bijvoorbeeld in dit artikel: Marketing voor fotografen. De tekst op die pagina is door de NVJ (Nederlandse Vereniging van Journalisten) overgenomen en hier gepubliceerd:
Opinie Wilmar Dik – Ondernemen als fotograaf: op naar een beter inkomen.
Opinie Wilmar Dik – Veelgemaakte fouten.
Platform ACCT Ketentafel Fotografie culturele sector en adviestarieven voor fotografen
Ik ben een groot voorstander van adviestarieven voor de diverse soorten fotografie. Die zijn er nog niet, maar komen er wel. Het overleg georganiseerd door het Platform ACCT Ketentafel Fotografie culturele sector is inmiddels begonnen. Een eerste vergadering georganiseerd door Platform ACCT vond op 12 Mei 2023 plaats in Utrecht. De tweede stond 27 juni op de agenda. Samen met andere genodigden praten we over fotografie in de culturele sector.
Een freelance-fotograaf die zich richt op persfotografie maakt andere declarabele uren dan een bedrijfsfotograaf. En een fotograaf die schoolfoto’s maakt heeft ook weer andere facturabele uren en kosten dan een bruidsfotograaf.
Onderzoek laat duidelijk zien dat beeldmakers het moeilijk hebben.
Platform ACCT en Federatie Beeldrechten werkt aan een betere positie van werkenden in de culturele en creatieve sector. DuPho en het NVJ zijn hier ook bij betrokken.
Gezonde fotografie tarieven kun je berekenen door goed te kijken naar je bedrijfskosten, je declarabele uren en je gewenste inkomen. hier staat een goed rekenmodel: fotografietarief berekenen.
NVJ rekentool
Ook op de website van het NVJ staat een rekentool. Technisch is het een prima tool. Het nadeel van die tool is alleen dat de te factureren uren per jaar niet onder de 1000 uren kan worden gezet. En dat terwijl het onderzoek Monitor Freelancers en media 2023 aangeeft dat de gemiddelde journalist per week 34 uur werk en daarvan 22 kan factureren.
Die 22 uren per week, uitgaande van 45 werkweken per jaar, komen per jaar dus neer op ongeveer 990 uren. De gemiddelde journalist die het onderzoek heeft ingevuld kan dus niet eens gebruikt maken van die NVJ rekentool.
Veel zzp-ers zijn namelijk echte specialisten. Zodra die een gezond uurtarief gaan hanteren (wat logisch is) heeft dat gevolgen voor de declarabele uren. In het onderzoek Monitor Freelancers is nog geen onderscheid gemaakt tussen schrijvende en fotograferende journalisten. Ik kan mij voorstellen dat schrijvende journalisten iets meer declarabele uren maken dan journalisten die fotograferen. Misschien zijn die gegevens wel uit het onderzoek te halen.
Meer interessante feiten kun je lezen op de website van het NVJ: https://www.nvj.nl/nieuws/monitor-freelancers-en-media-2023-jaaromzet-stijgt-kan-inflatie-niet-bijbenen.
Interessante informatie uit het project “Fotojournalistiek heeft een prijs”
Een document met interessante informatie is het beeldboek “Fotojournalistiek heeft een prijs”. Daarin kun je lezen wat er allemaal niet zo goed gaat aan de fotografie markt voor persfotografen. Die pdf is uit 2018, nu 5 jaar later is die situatie zeker niet beter.
Veel voorbeelden van slechte vergoedingen
In het document beeldboek “Fotojournalistiek heeft een prijs” (zie bovenstaand met link) staat o.a. dat de overheid een goed voorbeeld zou moeten geven. Maar de vernieuwde overheidsaanbesteding uit 2022 laat zien dat de overheid dat zeker niet doet. Je kan als fotograaf best uitrekenen dat je 80 of 90 euro per uur nodig hebt. Maar als je voor de overheid werkt via de aanbesteding dan heb je kans op bedragen als 38 of 42 euro per uur. Want je mag je reistijd en beeldverwerkingstijd niet factureren. Als je dus bijvoorbeeld 1,5 uur op een locatie fotografeert, daarbij een half uur reistijd hebt en nog 2 uur nodig hebt om de beelden om je pc te zetten, uit te zoeken en te verwerken en aanleveren dan ben je in totaal 4 uur aan het werk. Daarvoor mag je dan ongeveer 165 euro factureren; nog geen 42 euro per uur.
Uitgeverijen (producenten van magazines en kranten) betalen lage bedragen per foto. Als je als fotograaf bijvoorbeeld 2 uur bezig bent met een persfoto (reistijd, fotografie en verwerken) en daar 60 euro voor krijgt (bij publicatie) dan verdien je per uur 30 euro.
Fotostockbureaus keren vergoedingen uit aan fotografen die erg ongezond zijn. Mijn mening over stockfotografie kun je hier lezen: Geld verdienen met stockfotografie.
Specialisten
Als fulltime beroepsfotograaf maak ik rond de 550-800 declarabele uren per jaar. Dus ongeveer 10 a 15 uur per week gedurende ongeveer 45 weken per jaar. Ik werk zeker wel 40 uur per week. De overige tijd besteed ik aan marketing, eigen content generatie (zoals het schrijven van blogs en het maken van vrij-werk foto’s), administratie, het up-to-date houden van websites, enzovoort. Werkzaamheden die ik doe om die 10 a 15 uur per week te kunnen factureren. Het zijn van fotograaf is anno 2023 een echt specialistisch beroep.
Bereken alle tijd die de fotografie opdracht kost
In de fotografie komt het regelmatig voor dat fotografen alleen hun tijd berekenen die ze daadwerkelijk op locatie aanwezig zijn. Zo werkt de overheid en semioverheid ook vaak. Die bedragen zijn dan meestal ergens tussen de 90 en 130 euro per uur. Maar omdat geen reistijd en beeldverwerkingstijd berekend mag worden gaan die uurtarieven al snel naar bedragen ver onder de 50 euro per uur. Mijn advies aan alle fotografen is dan ook om alle tijd die je in een opdracht stopt te factureren. Dus reistijd (geen kilometers maar een bedrag per uur), tijd aanwezig en de tijd die je nodig hebt om de foto’s aan te leveren. Op die manier maar je inzichtelijk hoeveel tijd een opdrachtgever echt van jou vraagt. Het is niet meer dan normaal dat je alle tijd die je in een opdracht stopt kan factureren.
Toekomst voor fotografen?
Gelukkig is er ruimte voor professionals, want de vraag naar echt goede foto’s blijft. Maar niet iedere beroepsfotograaf is even goed in het uitrekenen en vragen van een gezond tarief. Ook kan een adviestarief helpen in de onderhandeling over foto’s en fotografieopdrachten.
Opdrachtgevers hebben soms geen idee hoeveel werk er voor beroepsfotografen is in Nederland. Ik mik zelf op ongeveer 10 a 15 declarabele uren per week (gedurende 45 weken per jaar, zie https://www.uitvoeringvanbeleidszw.nl/documenten/vragen-en-antwoorden/vraag-27-werkbare-uren ). Omdat er steeds meer fotografen zijn (zie https://www.villamedia.nl/artikel/aantal-professionele-fotografen-in-nederland-groeit-snel ) is er per fotograaf steeds minder werk. Dus zijn fotografen steeds meer specialisten. En daar hoort een gezond uurtarief bij (en dan bedoel ik niet 35 of 48 euro per uur).
Het is hoe dan ook erg belangrijk dat er duidelijke tarieven komen voor elk soort fotograaf. Want de werking vanuit de markt heeft gezorgd dat het beroep fotograaf zwaar onder druk staat. Ik hoop dat het beroep fotograaf over 10 of 20 jaar nog bestaat en dat fotografen een boterham met fotografie kunnen blijven verdienen. Ik zet mij graag in om te zorgen dat dat gaat lukken.
Over Wilmar Dik
Sinds 2008 ben ik fulltime beroepsfotograaf. Geld verdienen met foto’s doe ik sinds 2001. Ik ben lid van DuPho en het NVJ. Mijn werk kun je bekijken op deze bedrijfsfotografie website en een paar andere sites:
Portretfotografie Mensen.photo,
Portfolio van fotograaf Wilmar Dik,
film en fotografie voor arbeidsmarktcommunicatie,
bedrijfsfilms tasfilms en reisfotografie.
Fotografie magazine DIGIFOTO
In het fotografie magazine DIGIFOTO Pro heb ik een vaste rubriek: “Leren met Wilmar”. Daar kun je veel lezen over de ondernemerskant van fotografie. Tot 2023 bestond deze rubriek uit het geven van opbouwende kritiek over foto’s.
Wil je mij aan het werk zien bekijk dan eens dit video interview met mij: video interview met fotogaaf Wilmar.
Relevante informatie voor fotografen
Ben je een fotograaf dan kan het handig en leuk zijn om blogs te lezen die ik geschreven heb. Hieronder staan linkjes naar mijn blogs. De bovenste helft zijn blogs op deze website, daaronder staan linkjes naar gastblogs.
Zakelijke portretfotografie tips. Hoe pak je als fotograaf een portretfotoshoot aan?
Geld verdienen met stockfotografie
Ondernemen als bruidsfotograaf
Een uurtarief als fotograaf berekenen.
Diefstal van je foto’s, wat doe je er aan?
Meedoen met een fotowedstrijd?
Blog over film en fotografie verschillen. Op basis van dat blog is dit artikel over fotografie en video gepubliceerd in de DIGIFOTO Pro.
Wat kost een professionele fotograaf? Uitleg waarom een fotograaf kost wat die kost.
Auteursrecht fotografie en de smoesjes bij diefstal
Marktomstandigheden in de fotografie. Ondernemen als fotograaf.
Nieuwe verdienmodellen voor fotografen.
Fotografie gastblogs van Wilmar op andere websites
Stockfotografie voor fotografen; dief van eigen portemonnee. Een blog over stockfotografie op Photofacts. En ander artikel over stockfotografie kun je hier lezen: Geld verdienen met stockfoto’s
Een artikel (geschreven door Floris van Ommen) over het bepalen van een tarief als fotograaf kun je hier lezen: https://fotografen.nl/nieuws/het-bepalen-van-een-tarief-voor-fotografen/
Op Frankwatching publiceer ik blogs over fotografie, mijn profiel (en linkjes naar mijn blogs op Frankwatching kun je hier bekijken: Wilmar op Frankwatching
Waarom professionele fotografen geld kosten maar niet duur zijn. (een gastblog op Marketingfacts.nl)
Een gastblog op Photofacts.nl: Hoe begin je met een foto serie?
Een interview in het fotografiemagazine DIGIFOTO Pro: In gesprek met Wilmar Dik: marktomstandigheden van fotografen
De geschiedenis van fotografie, een artikel in de DIGIFOTO Pro
Meer informatie over bedrijfsfotografie? Bekijk deze pagina eens: bedrijfsfotografie
Wil je een artikel schrijven over fotografie en daarvoor met mij van gedachten wisselen? Of kun je voor iets anders mijn hulp gebruiken? Stuur dan even een email of bel mij. Tot snel!
Reclamebeeld.nl info@reclamebeeld.nl 06-51520360
Van der Duynstraat 143
2515 NJ Den Haag
