Informatie voor fotografen
Op deze pagina kun je informatie bekijken die interessant is voor fotografen. Informatie voor fotografen schrijf ik (beroepsfotograaf Wilmar Dik) al jaren.
Onderaan deze pagina tref je linkjes aan naar diverse blogs, gastblogs en artikelen die interessant zijn voor fotografen.
Ik schrijf voor fotografen omdat ik het belangrijk vind dat fotografen goed zijn ingelicht over fotografietarieven, of bijvoorbeeld het ondernemerschap als beroepsfotograaf of het meedoen met een fotowedstrijd. Doordat ik daar over schrijf en deel met andere fotografen hoop ik dat het beroep fotograaf niet nog verder onder druk komt te staan.
Rondkomen van fotografie is namelijk best een uitdaging. Naast dat je fotografie heel goed moet zijn is het ook belangrijk dat je jouw fotografieonderneming goed runt. Een te laag tarief berekenen voor je diensten kan dan bijvoorbeeld zorgen dat je het niet redt als fotograaf. En door te lage tarieven te berekenen raken partijen gewent aan dat soort tarieven.
De fotografiemarkt staat al jaren onder druk. 10-20 jaar geleden was het prima te doen om goed rond te komen van fotografie. Tegenwoordig heeft iedereen een camera op zak waarmee ze acceptabele foto’s kunnen maken. Daarom is het belangrijk als fotograaf je diensten perfect op orde te hebben. Alleen op die manier kun je je dienst door de jaren heen blijven aanbieden.
Persoonlijk advies voor fotografen
Ben jij een fotograaf en zou je een keer met mij willen sparren op het gebied van ondernemerschap als fotograaf? Ik ga graag met je in gesprek! Om je van advies te kunnen voorzien zal ik jouw persoonlijke situatie bekijken. Ik zal mij gaan verdiepen in datgeen waar je behoefte aan hebt. Dit zal voor elke fotograaf ander zijn. Wat ik voor jou kan betekenen zal dus ook per situatie verschillen. Meer informatie kun je vinden op deze pagina: persoonlijk advies voor fotograaf.
Mijn mening over de fotografiemarkt in Nederland.
Elke freelance fotograaf is ondernemer. Zelf ben ik sinds 2008 beroepsfotograaf en dus ondernemer. In die tijd heb ik veel geleerd. Een deel van die informatie geef ik nu aan fotografen door middel van wat marketing tips. Bijvoorbeeld in dit artikel: Marketing voor fotografen. De tekst op die pagina is door de NVJ (Nederlandse Vereniging van Journalisten) overgenomen en hier gepubliceerd:
Opinie Wilmar Dik – Ondernemen als fotograaf: op naar een beter inkomen.
Opinie Wilmar Dik – Veelgemaakte fouten.
In Oktober 2023 heb ik dit artikel geschreven: De waarde van beeld, hoe staat de fotografiemarkt ervoor? Dit artikel is met mijn toestemming overgenomen door Villa Media en kun je hier lezen: https://www.villamedia.nl/artikel/opinie-de-prijzen-die-fotografen-krijgen-voor-hun-diensten-staan-al-jaren-onder-druk-en-die-druk-neemt-toe. Ook is dit artikel in aangepaste vorm gepubliceerd in het fotomagazine DIGIFOTO Pro 6-2023. Dit artikel kun je ook lezen onderaan de eerder genoemde pagina waarde van beeld.
Platform ACCT Ketentafel Fotografie culturele sector en adviestarieven voor fotografen
Ik ben een voorstander van adviestarieven voor de diverse soorten fotografie, mits goed rekening wordt gehouden met de declarabele uren per fotografie tak. Adviestarieven zijn er nog niet, maar komen waarschijnlijk wel. Het overleg georganiseerd door het Platform ACCT Ketentafel Fotografie culturele sector is gestart. Inmiddels zijn er 7 vergaderingen geweest. Samen met andere genodigden praten we over fotografie in de culturele sector.
Een freelance-fotograaf die zich richt op persfotografie maakt andere declarabele uren dan een bedrijfsfotograaf. En een fotograaf die schoolfoto’s maakt heeft ook weer andere facturabele uren en kosten dan een bruidsfotograaf.
Onderzoek laat duidelijk zien dat beeldmakers het moeilijk hebben.
Platform ACCT en Federatie Beeldrechten werkt aan een betere positie van werkenden in de culturele en creatieve sector. DuPho en het NVJ zijn hier ook bij betrokken.
Gezonde fotografie tarieven kun je berekenen door goed te kijken naar je bedrijfskosten, je declarabele uren en je gewenste inkomen. hier staat een goed rekenmodel: fotografietarief berekenen.
NVJ
Bij de NVJ ben ik vertegenwoordiger beleidsteam Werkvoorwaarden namens ledengroep NVF/Beeldmakers (zie https://www.nvj.nl/wilmar-dik ). Ik zet mij in voor een betere markt voor alle fotografen.
Wil jij je tarief uitrekenen dan kan dat op de website van de NVJ. Technisch is die tariefcalculator een prima tool. Het nadeel van die tool is alleen dat de te factureren uren per jaar niet onder de 950 uren kan worden gezet. En dat terwijl het onderzoek Monitor Freelancers en media 2023 aangeeft dat de gemiddelde journalist per week 34 uur werkt en daarvan 22 kan factureren.
Die 22 uren per week, uitgaande van 45 werkweken per jaar, komen per jaar dus neer op ongeveer 990 uren. De gemiddelde journalist die het onderzoek heeft ingevuld kan dus gebruik maken van die NVJ rekentool. Maar zodra je iets onder het gemiddelde zit is die rekentool niet bruikbaar. Ben je fotograaf maak dan gebruik van het Excelsheet die DuPho beschikbaar heeft via: rekenmodel berekening uurtarief voor fotograaf.
Veel zzp-ers zijn namelijk echte specialisten. Zodra die een gezond uurtarief gaan hanteren (wat logisch is) heeft dat gevolgen voor de declarabele uren. In het onderzoek Monitor Freelancers is nog geen onderscheid gemaakt tussen schrijvende en fotograferende journalisten. Ik kan mij voorstellen dat schrijvende journalisten iets meer declarabele uren maken dan journalisten die fotograferen. Misschien zijn die gegevens wel uit het onderzoek te halen.
Meer interessante feiten kun je lezen op de website van het NVJ: https://www.nvj.nl/nieuws/monitor-freelancers-en-media-2023-jaaromzet-stijgt-kan-inflatie-niet-bijbenen.
Interessante informatie uit het project “Fotojournalistiek heeft een prijs”
Een document met interessante informatie is het beeldboek “Fotojournalistiek heeft een prijs”. Daarin kun je lezen wat er allemaal niet zo goed gaat aan de fotografie markt voor persfotografen. Die pdf is uit 2018, nu 5 jaar later is die situatie zeker niet beter. Dat er sindsdien ongeveer 35% aan fotografen zijn bijgekomen draagt ook niet op een positieve manier bij aan de financiële situatie van fotografen.
Veel voorbeelden van slechte vergoedingen
In het document beeldboek “Fotojournalistiek heeft een prijs” (zie bovenstaand met link) staat o.a. dat de overheid een goed voorbeeld zou moeten geven. Maar de vernieuwde overheidsaanbesteding uit 2022 laat zien dat de overheid dat zeker niet doet. Je kan als fotograaf best uitrekenen dat je 80 of 90 euro per uur nodig hebt. Maar als je voor de overheid werkt via de aanbesteding dan heb je kans op bedragen als 38 of 42 euro per uur. Want je mag je reistijd en beeldverwerkingstijd niet factureren. Als je dus bijvoorbeeld 1,5 uur op een locatie fotografeert, daarbij een half uur reistijd hebt en nog 2 uur nodig hebt om de beelden om je pc te zetten, uit te zoeken en te verwerken en aanleveren dan ben je in totaal 4 uur aan het werk. Daarvoor mag je dan ongeveer 165 euro factureren; nog geen 42 euro per uur. Lees hier waarom je als fotograaf beter reistijd kan berekenen dan reiskosten.
Uitgeverijen (producenten van magazines en kranten) betalen lage bedragen per foto. Als je als fotograaf bijvoorbeeld 2 uur bezig bent met een persfoto (reistijd, fotografie en verwerken) en daar 65 euro voor krijgt (bij publicatie) dan verdien je nog geen 35 euro per uur. Uit het onderzoek https://www.nvj.nl/nieuws/monitor-freelancers-en-media-2023-jaaromzet-stijgt-kan-inflatie-niet-bijbenen blijkt dat 45% van de freelancers die werken voor de DPG minder dan 30 euro per uur krijgt.
Fotostockbureaus keren vergoedingen uit aan fotografen die erg ongezond zijn. Mijn mening over stockfotografie kun je hier lezen: Geld verdienen met stockfotografie.
Specialisten
Als fulltime beroepsfotograaf maak ik rond de 550-800 declarabele uren per jaar. Dus ongeveer 10 a 15 uur per week gedurende ongeveer 45 weken per jaar. Ik werk zeker wel 40 uur per week. De overige tijd besteed ik aan marketing, eigen content generatie (zoals het schrijven van blogs en het maken van vrij-werk foto’s), administratie, het up-to-date houden van websites, enzovoort. Werkzaamheden die ik doe om die 10 a 15 uur per week te kunnen factureren. Het zijn van fotograaf is anno 2024 een echt specialistisch beroep.
Bereken alle tijd die de fotografie opdracht kost
In de fotografie komt het regelmatig voor dat fotografen alleen hun tijd berekenen die ze daadwerkelijk op locatie aanwezig zijn. Zo werkt de overheid en semioverheid ook vaak. Die bedragen zijn dan meestal ergens tussen de 90 en 130 euro per uur. Maar omdat geen reistijd en beeldverwerkingstijd berekend mag worden gaan die uurtarieven al snel naar bedragen ver onder de 50 euro per uur. Mijn advies aan alle fotografen is dan ook om alle tijd die je in een opdracht stopt te factureren. Dus reistijd (geen kilometers maar een bedrag per uur), tijd aanwezig en de tijd die je nodig hebt om de foto’s aan te leveren. Op die manier maak je inzichtelijk hoeveel tijd een opdrachtgever echt van jou vraagt. Het is niet meer dan normaal dat je alle tijd die je in een opdracht stopt kan factureren. Een artikel over de diverse manieren van declareren heb ik geschreven voor DIGIFOTO Pro en kun je hier lezen: diverse manieren van berekenen van fotografie.
Toekomst voor fotografen?
Gelukkig is er ruimte voor professionals, want de vraag naar echt goede foto’s blijft. Maar niet iedere beroepsfotograaf is even goed in het uitrekenen en vragen van een gezond tarief. Ook kan een adviestarief helpen in de onderhandeling over foto’s en fotografieopdrachten.
Mijn opinie over de fotografiemarkt en hoe die ontstaan is kun je hier lezen: De fotografiemarkt en waarde van beeld.
Opdrachtgevers hebben soms geen idee hoeveel werk er voor beroepsfotografen is in Nederland. Ik mik zelf op ongeveer 10 a 15 declarabele uren per week (gedurende 45 weken per jaar, zie https://www.uitvoeringvanbeleidszw.nl/documenten/vragen-en-antwoorden/vraag-27-werkbare-uren ). Omdat er steeds meer fotografen zijn (zie https://www.villamedia.nl/artikel/aantal-professionele-fotografen-in-nederland-groeit-snel ) is er per fotograaf steeds minder werk. Dus zijn fotografen steeds meer specialisten. En daar hoort een gezond uurtarief bij (en dan bedoel ik niet 35 of 48 euro per uur).
Het is hoe dan ook erg belangrijk dat er duidelijke tarieven komen voor elk soort fotograaf. Want de werking vanuit de markt heeft gezorgd dat het beroep fotograaf zwaar onder druk staat. Ik hoop dat het beroep fotograaf over 10 of 20 jaar nog bestaat en dat fotografen een boterham met fotografie kunnen blijven verdienen. Ik zet mij graag in om te zorgen dat dat gaat lukken.
Vergelijkingstools die via een Cao en een opslagfactor zzp-tarieven adviseren
Je ziet steeds vaker rekentools die als doel hebben om eerlijke tarieven voor freelancers te bepalen. Of dit eerlijk is en waar je op moet letten bij dit soort tariefcheckers kun je lezen in mijn artikel: Een freelance beroep vergelijken met een Cao via rekentools?
Over Wilmar Dik
Sinds 2008 ben ik fulltime beroepsfotograaf. Geld verdienen met foto’s doe ik sinds 2001. Ik ben lid van DuPho en de NVJ. Bij de NVJ ben ik vertegenwoordiger beleidsteam Werkvoorwaarden namens ledengroep NVF/Beeldmakers.
Mijn werk kun je bekijken op deze bedrijfsfotografie website en een paar andere sites:
Portretfotografie Mensen.photo,
Portfolio van fotograaf Wilmar Dik,
film en fotografie voor arbeidsmarktcommunicatie,
bedrijfsfilms tasfilms en reisfotografie.
Fotografie magazine DIGIFOTO Pro
In het fotografie magazine DIGIFOTO Pro heb ik een vaste rubriek: “Leren met Wilmar”. Daar kun je veel lezen over de ondernemerskant van fotografie. Tot 2023 bestond deze rubriek uit het geven van opbouwende kritiek over foto’s.
Wil je mij aan het werk zien bekijk dan eens dit video interview met mij: video interview met fotogaaf Wilmar.
Podcast over ondernemen als fotograaf
In een aflevering van de Beeldpraat podcast duik ik samen met Lia van Beest (uitgever van https://www.beeldpraatpodcast.nl/ in het ondernemerschap als fotograaf. Hoe bepaal je je tarieven? Wat is de echte waarde van je tijd? Hoe kun je het beste factureren? Zet je tarieven op je website? Ik deel graag mijn ervaringen en praktische tips over facturering, positionering en het overwinnen van uitdagingen in een steeds competitiever wordende markt. Volgens Lia: “Een must-listen voor elke fotograaf die zijn zakelijke kant wil versterken!” Beluister hier de podcast over ondernemen in de fotografie.
Relevante informatie voor fotografen
Ben je een fotograaf dan kan het handig en leuk zijn om blogs te lezen die ik geschreven heb. Hieronder staan linkjes naar mijn blogs. De bovenste helft zijn blogs op deze website, daaronder staan linkjes naar gastblogs.
Aanbestedingen in vergelijking met Fair Pay binnen de fotografie. Fotografen krijgen via aanbestedingen ongeveer de helft van Fair Pay.
Fair Pay fotografie uitgelegd. Wat is Fair Pay voor fotografen?
De nieuwe zelfstandigenwet naar Belgisch model, een betere bescherming voor freelancers?
Hoe bereken je prijzen als fotograaf? Declarabele uren zijn belangrijk om te komen tot goede prijzen en uurtarieven voor fotografen.
Waarom declarabele uren belangrijk zijn om je tarief als zzp’er te berekenen.
Geld verdienen met reisfotografie? De eerlijke uitleg…
Beeldrechten en auteursrecht uitgelegd door fotograaf Wilmar Dik
De waarde van fotografie voor de fotograaf
Tips voor starten als fotograaf. Lees deze tips van Wilmar in het “Leren met Wilmar” artikel van de DigiFoto Pro.
Fotografie tarieven op je website of niet?
Een uurtarief als fotograaf berekenen.
Berekenen van fotografie, per foto of je uren bij houden?
Zakelijke portretfotografie tips. Hoe pak je als fotograaf een portretfotoshoot aan?
Reistijd of reiskosten als fotograaf berekenen?
Geld verdienen met stockfotografie
Ondernemen als bruidsfotograaf
Diefstal van je foto’s, wat doe je er aan?
Meedoen met een fotowedstrijd?
Blog over film en fotografie verschillen. Op basis van dat blog is dit artikel over fotografie en video gepubliceerd in de DIGIFOTO Pro.
Wat kost een professionele fotograaf? Uitleg waarom een fotograaf kost wat die kost.
Auteursrecht fotografie en de smoesjes bij diefstal
Marktomstandigheden in de fotografie. Ondernemen als fotograaf.
Nieuwe verdienmodellen voor fotografen.
Fotografie gastblogs van Wilmar op andere websites
Stockfotografie voor fotografen; dief van eigen portemonnee. Een blog over stockfotografie op Photofacts. En ander artikel over stockfotografie kun je hier lezen: Geld verdienen met stockfoto’s
Op de website van DuPho (Dutch Photographers) is mijn artikel over tarieven (wat eerder al in de DIGIFOTO Pro stond) overgenomen. Lezen? Dat kan hier: https://dupho.nl/artikelen/nieuws/hoe-reken-jij-je-fotografie-dienst-af
Een artikel (geschreven door Floris van Ommen) over het bepalen van een tarief als fotograaf kun je hier lezen: https://fotografen.nl/nieuws/het-bepalen-van-een-tarief-voor-fotografen/
Op Frankwatching publiceer ik blogs over fotografie, mijn profiel (en linkjes naar mijn blogs op Frankwatching kun je hier bekijken: Wilmar op Frankwatching
Waarom professionele fotografen geld kosten maar niet duur zijn. (een gastblog op Marketingfacts.nl)
Een gastblog op Photofacts.nl: Hoe begin je met een foto serie?
Een interview in het fotografiemagazine DIGIFOTO Pro: In gesprek met Wilmar Dik: marktomstandigheden van fotografen
De geschiedenis van fotografie, een artikel in de DIGIFOTO Pro
Meer informatie over bedrijfsfotografie? Bekijk deze pagina eens: bedrijfsfotografie
Wil je een artikel schrijven over fotografie en daarvoor met mij van gedachten wisselen? Of kun je voor iets anders mijn hulp gebruiken? Stuur dan even een email of bel mij. Tot snel!
Reclamebeeld.nl info@reclamebeeld.nl 06-51520360
Van der Duynstraat 143
2515 NJ Den Haag
